Nowe technologie w zarządzaniu kryzysowym

Powrót

Teledetekcja bliskiego zasięgu - UAV

Bezzałogowy statek powietrzny (UAV – unmanned aerial vehicle), bezzałogowy system powietrzny (UAS – unmanned aerial system), a może dron. Wszystkie te określenia opisują systemy, które do odbycia lotu nie potrzebują załogi na pokładzie maszyny latającej. Ze względu na swoje niewielkie rozmiary, nie mają one również możliwości zabierania pasażerów.

Loty z bezzałogowych statków powietrznych (BSP) mogą być sterowane zdalnie z użyciem autopilota (lot autonomiczny) lub przez operatora (lot zdalnie sterowany). Obecnie technologia ta jest wykorzystywana przez siły zbrojne na potrzeby wojskowe. Statki znajdują również zastosowanie cywilne m.in. do badań naukowych. Drony pozwalają na pozyskanie wysokiej jakości danych w bardzo krótkim czasie. Ponadto umożliwiają monitorowanie trudno dostępnych obszarów. W odróżnieniu od danych pozyskiwanych z pułapu lotniczego czy satelitarnego, dane pochodzące z platform bezzałogowych mogą być uzyskane „na żądanie”, czyli w dowolnym czasie. Na pokładzie samolotu mogą być zamieszczone różne sensory pozyskujące dane m.in.: aparaty, kamery cyfrowe czy skanery laserowe.

Wykorzystanie dronów w przestrzeni powietrznej regulowane jest odpowiednimi przepisami, które zostały opisane w ustawie Prawo lotnicze oraz rozporządzeniach Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej:

  1. Ustawa z 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze
  2. Rozporządzenie z 26 marca 2013 r. w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy – Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków, które częściowo określa zasady wykonywania lotów (nowelizacja przepisów - 7 września 2016 r.);
  3. Rozporządzenie z 3 czerwca 2013 r. w sprawie świadectw kwalifikacji, które określa zasady licencjonowania osób wykonujących loty bezzałogowe;
  4. Rozporządzenie z 26 kwietnia 2013 r. w sprawie przepisów technicznych i eksploatacyjnych dotyczących statków powietrznych kategorii specjalnej, nieobjętych nadzorem Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego.  

 

Drony znajdują szczególne zastosowanie w komórkach zarządzania kryzysowego i służbach porządkowych. Wykorzystanie bezzałogowych platform do stałego lub okresowego monitoringu środowiska pozwala na kontrolowanie różnych zagrożeń i zjawisk nawet dla trudno dostępnych obszarów. A co za tym idzie, umożliwia szybką reakcję odpowiednich służb na wypadek takiego zdarzenia.  Dzięki nim możliwe jest obserwowanie w czasie rzeczywistym stanu wód w rzekach, zlodowaceń rzek, powodzi, pożarów, skażeń chemicznych, nawałnic itp., a także pozyskiwanie danych bezpośrednio po zdarzeniu do oceny szkód i szacowania zasięgu zjawiska.

Przykłady zastosowania dronów:

  • Pomiary meteorologiczne,
  • Badania oceanów i mórz,
  • Monitoring różnych procesów, obiektów,
  • Geodezja i fotogrametria,
  • Ratownictwo (akcje poszukiwawcze),
  • Monitoring zagrożeń,
  • Wspomaganie służb zarządzania kryzysowego,
  • Ocena szkód,
  • Rolnictwo,
  • Górnictwo,
  • Fotografia lotnicza,
  • Transport.